Het beste feest ooit

Het duurste feest ooit vond plaats in Persepolis, in het zuiden van Iran. In 1971 vierde de laatste Sjah hier het 2500-jarige bestaan van het Perzische Rijk, samen met honderden regeringsleiders, keizers, koningen en prinsessen. Persepolis, een ruïne in een okergele vlakte, was ongeschikt voor een dergelijke fuif. Vooraf werd in een straal van 30 kilometer gif gespoten om alle slangen, schorpioenen en ander ongedierte te doden. Vervolgens werden 15.000 bomen en 50.000 vogels ingevlogen vanuit Frankrijk en Spanje: de Sjah wilde een Europese ambiance. De meeste luxueuze tenten, voorzien van marmeren badkamers en kroonluchters, werden vervaardigd en opgericht om de gasten te ontvangen. In totaal werd 37 kilometer aan zijde gebruikt. Bij Shiraz werd een vliegveld en snelweg aangelegd, zodat de invitees met 500 nagelnieuwe limousines konden worden afgeleverd bij het galadiner.

Hier werden schalen met lamszadel geserveerd, gevuld met truffel, ganzenlever en champignons, en gedecoreerd met opgezette pauwen. In de keuken werden 360.000 eieren gebruikt, door honderden koks uit Frankrijk en Zwitserland: zowel in Parijs als Sankt Moritz waren twee luxerestaurants een maand dicht. Er werden 25.000 flessen wijn gedronken en er werd voor 18.000 kilo aan delicatessen gegeten. Totale kosten voor dit verjaardagsfeestje: 650 miljoen dollar. In 1971. Het feest wordt ook wel gezien als het begin van het einde voor de Sjah, waardoor hij tijdens een coup ten val kwam en het huidige theocratische bewind aan de macht kwam. Die, dat moet je ze nageven, voorlopig nog niet zijn betrapt op excessieve bacchanalen zoals deze. Het feest was overigens ook het begin van het einde voor de zangvogeltjes: na het feest stierven zij alle 50.000 door uitdroging in de verlaten woestijn.

De megalomanie van het Perzische Rijk kan nog altijd het best worden ervaren in Persepolis, want niet voor niets wilde de Sjah zijn feest dáár geven. Hier liet Darius de Grote, vermeend zoon van de oprichter van het Perzische Rijk, een paleis bouwen dat zijn gelijke niet kende. Er is niet veel meer van over, maar lopend met een VR-bril (verrassend, aangezien er in de wijde omtrek niet veel meer is te vinden is dan zand, kamelenvlees en vogelkarkasjes) komt het complex zinnenprikkelend tot leven. De tientallen meters hoge pilaren waren voorzien van ornamenten en prachtige kleuren. Rennende paarden, gevleugelde sfinxen en brullende leeuwen versierden de wanden en portalen. De animaties zijn voorzien van koningen en soldaten in lange gewaden met sieraden. Het omvat een weelde en grootte die het voorstellingsvermogen te boven gaat, in aanmerking genomen dat we kijken naar de 5e eeuw voor de jaartelling. Volgens mij bestond Nederland toen uit een paar plaggenhutten met vissers en turfstekers, permanent bedroefd over hun natte voeten: zelfs de Romeinen hadden geen interesse in dit troosteloze moeras. Zo bezien had de Sjah wel degelijk reden om iets te vieren. 

We bekijken dit alles in gezelschap van Jessica en Jill, die er een reis van vier (!) dagen voor over hadden om ons op te komen zoeken en twee weken met ons mee te rijden. Het is zowel een eer als een groot plezier. Voorafgaand aan hun bezoek overlegden we met hen over de invulling van de reis en mogelijke ‘uitdagingen’ die een land als dit met zich mee kan brengen. Maar dit was praten tegen nuchtere dovemansoren. Dat rijden met een huurauto zou wel loslopen, aan de hitte wennen we wel, en natuurlijk gaat er een tentje mee, want kamperen in de woestijn stond nog op de bucketlist. 

Dus rijden we na ons bezoek aan Persepolis verder oostelijk richting woestijnstad Yazd. We zullen er twee dagen over doen, dus aan het eind van de middag rijden we de hoofdweg af en volgen een gravelpad richting een aantal roestbruine bergen. We vinden een plekje en maken kamp. Jamie, verguld met de extra aandacht die het bezoek oplevert, struint content rond met een komkommer in zijn knuistje. Uit de huurauto komen allerhande parafernalia die horen bij het kamperen, waaronder slaapzakken, een tentje voor twee personen en een spork, zo’n praktische bestekoplossing. Dan weet je zeker dat je met meiden te maken hebt die je niets wijs hoeft te maken. 

Met Jamie slaan we amandelen open in de schaduw van de laatste zonnestralen. Wanneer het donker wordt leggen we hem op bed. We hebben niet genoeg stoelen, dus nemen in kleermakerszit plaats op het tapijt voor de bus. We eten pastasalade, samen met onze 2 gasten, die slapen in een te klein tentje en zich kunnen wassen onder onze buitendouche. Geen marmer hier. We drinken water en proberen verloren tijd in te halen wanneer we praten over belevenissen van vroeger en het afgelopen jaar. Nederland is ver weg, en voor ons toch ineens weer even heel dichtbij. Een royaal gevulde sterrenhemel tekent zich boven ons af, het bewegingsloze vuurwerk van de nacht. Gratis en voor niets. Misschien wel het beste feest ooit.