De orde der dingen

Ten behoeve van de orde der dingen generaliseer ik graag. Als je alles en iedereen in een hokje kan plaatsen is er weinig ruimte voor onduidelijkheid en twijfel. Waarschijnlijk het natuurlijke uitvloeisel van een opgeruimd maar simplistisch karakter. Het is niet echt een moderne eigenschap in onze hyperindividuele samenleving, maar ik ben met mijn 41 jaar ook niet modern dus ik kom er prima mee weg. Zo valt mijn beeldvorming over Turkije voorafgaand aan deze trip samen te vatten in de kernwoorden: resorts, baklava en tüteren. We zijn er nu drie weken, en ik wil niet de toerist zijn die na één ontmoeting met een ober beweert 'die Spanjaarden zijn allemaal vreselijk onaardig', maar mijn opvattingen verdienen enige nuance.    

We volgen de 'Lycian Way', een wandelpad van 500 kilometer dat de kustlijn van Zuidwest Turkije volgt. Het staat bekend als één van de mooiste wandelingen ter wereld. Het heeft continu een spectaculaire achtergrond van twee- tot drieduizend meter hoge bergen, kijkt vaak uit op zee en loopt door dennenbossen en langs traditionele dorpjes. Daarnaast passeer je talloze historische plaatsen uit de Griekse en Romeinse tijd. Wandelaars slapen onderweg in de dorpen of nemen hun eigen tent mee. Gemiddeld leggen zij slechts 15 kilometer per dag af: het pad gaat continu van zeeniveau terug omhoog de bergen in.  

Wij kunnen met Jamie slechts korte stukken van het pad lopen, maar wát we zien is spectaculair. In Turkije zijn de meest adembenemende uitzichten, bizarre natuurfenomenen en historische bouwwerken met zo'n achteloze hoeveelheid uitgestrooid dat we tijd tekort komen om alles te bezoeken. De natuur doet me denken aan Canada: de steile bergwanden, de rivieren, de sneeuw. De bloemen in heldergroen gras, de kleur van het water en de uitgestrekte bossen: het is een rockymounteske ervaring. Het landschap schreeuwt om activiteit, en dat weten de Turken ook. Paragliders vliegen door de lucht, er kunnen kajaks worden gehuurd, rafts stuiteren over rivieren, rotsen worden beklommen en je kunt duiken in zee.  

Wat zonder twijfel bijdraagt aan de zinnenprikkelende omgeving is het weer. De lente heeft nauwelijks een kans gehad: de zomer heeft het al overgenomen. De wind is gaan liggen, de bomen krijgen weer blad, de zon brandt op onze huid. Jassen en truien zijn opgeborgen, de verwarming hoeft niet meer aan en we ontbijten weer buiten. 's Ochtends smeren we zonnebrand, 's avonds is het tijd voor muggenspray. Want dieren zijn hier overal: we struikelen over de schildpadden, slalommen tussen geiten en kippen, vinden flamingo's in de lagunes en zoeken naar krabbetjes en heremietkreeften tussen de rotsen aan zee. Voordat Jamie naar bed gaat kijken we met hem naar de vleermuizen, daarna zitten we samen buiten en zetten onze stoel op het strand in standje sterrenhemel. In de stilte horen we dolfijnen ademen: een snelle, diepe teug voor ze terug de diepte in duiken.

Onderweg rijden we langs lokanta's met buitenzitjes. De zwarte thee staat klaar in grote metalen potten op houtvuurtjes, de banken bekleed met vrolijk gekleurde stof. We halen boeren in met petjes op, eensgezind samen met hun vrouw op de tractor. Er wordt vrolijk gezwaaid - maar niemand tütert. Opvallend veel Turken op het platteland rijden in zandkleurige Renaults R12, waardoor we het idee hebben in vroeger tijden te zijn beland, om het volgende moment te worden ingehaald door een paar glanzend witte Mercedessen terwijl we langs een gloednieuwe woonwijk rijden. De tegenstelling tussen arm en rijk lijkt groot, maar de Turken zijn eensgezind in hun gastvrijheid: wat een grenzeloze vriendelijkheid. We krijgen thee aangeboden, wandelaars nodigen ons uit voor hun ontbijt, Jamie krijgt zelfs een kosteloze knipbeurt van een restauranthouder die tevens een schaar in zijn binnenzak had zitten.   

Want die restaurants, daar kunnen we niet omheen. Het zijn er veel, de kosten zijn laag en het eten is verrukkelijk. Gisteren zaten we te lunchen in het dorp Cirali, een schilderachtig kustplaatsje met een hippievibe en grote trossen bloeiende blauwe regen. De eigenaar van de zaak vertelde dat hij net weer geopend was. De zeebaars liet op zich wachten, maar een casserole kon onder de grill. Na het eten slurpt Jamie nog een ijsje van geitenmelk naar binnen terwijl de eigenaar de rekening opmaakt. Hij zoekt in een la, vindt zijn rekenmachine en blaast het stof er af. Het zomerseizoen is begonnen. 

Mocht je nog geen plannen hebben en je zit toevallig verlegen om een advies: ga hier op vakantie. Misschien wist je het al, maar dit land biedt zoveel meer dan baklava alleen. Ik moet mijn karige beeld van Turkije dus bijstellen naar een kleurrijker variant. Bepaald geen straf, het zal een logisch gevolg van reizen zijn. Maar we gaan deze week wel even in een resort zitten. Ten behoeve van de orde der dingen enzo.