Lieve Jamie,
Dit was het dan. Over enkele dagen zijn we thuis, in het land van rookworsten, strak gelakte kozijnen en kordate efficiëntie. Het leven zoals jij het gaat kennen vangt aan, je eerste herinneringen zullen zich vormen in het ‘normale bestaan’, zoals dat heet. Zoals je een nacht lang kunt dromen en er ‘s ochtends slechts fragmenten overblijven, dreigt voor jou van deze lange reis niets anders te resten dan selectieve, vervagende getuigenissen uit het geheugen van je ouders. Maar we hebben het ook niet voor jou gedaan. Het was onze eigen, nieuwsgierige aard die jou meerdere continenten over heeft geholpen. Er is mij geleerd dat je verder moet kijken dan je neus lang is, en dan ga je in mijn geval al snel ver weg.
We hebben je meegenomen door sneeuw en woestijnen, langs kamelen en olifanten, over bergen en door dalen, maar in al het groteske spektakel dat de wereld te bieden heeft zocht je altijd naar het kleine. Ogenschijnlijk onbeduidende details die ons anders zouden zijn ontgaan heb je onder de aandacht gebracht. Hoe een rups ontpopt tot een vlinder bijvoorbeeld. De perfectie waarmee een heremietkreeft in haar schelp past. Het wonderlijke bestaan van vuurvliegjes, hoe krabben balletjes van zand wegschieten, hoe ogenschijnlijk dode takken in de lente de mooiste bloemen kunnen vormen. De snelheid van een libelle, hoe een kokosnoot kan uitgroeien tot een palm, of zoals kikkerdril een kikker wordt, net als jijzelf ook bent ontstaan uit een minuscule, banale celdeling, een speling van het lot, waarmee je niets bijzonders bent, maar wel een onlosmakelijk onderdeel van het wonder dat leven heet. We zijn allemaal een fractie van een ongedeelde totaliteit, en het is aan jou om dit te herkennen, waarderen, en je plaats te vinden in dit grote geheel.
Je intelligentie of talenten zijn nog onbekend, en het interesseert ons ook niet. Want we weten dat je beschikt over het vermogen om gelukkig te zijn, en we zullen er alles aan proberen te doen om dit talent niet verloren te laten gaan. Zoek het geluk niet buiten jezelf, want dat kan de wereld je niet geven. Je hebt het van nature in je, het zit in het herkennen van schoonheid in het dagelijkse: geluk zit écht in de kleine dingen. En wat dat betreft bof je maar, want met twee ouders die nauwelijks boven de 1,70 uitkomen zal jij altijd een klein ding blijven.
En als je dit leest en het steekt, negeer het dan. Het ego is een waardeloze raadgever. Neem jezelf niet te serieus, flirt met het leven, ervaar het in plaats van het zo nuttig mogelijk te laten zijn, zoals een kind dat doet: zoals jij dat hebt gedaan tijdens deze reis. Voor ons zal je altijd de jongen zijn die schaterlachend in het gras ligt, je blonde haren uitgewaaierd tussen de Armeense bloemen. Die met het hoofd in de nek en uitgestoken tong door de regen in Albanië loopt, want ‘ik heb enorme dorst’. Die met gespreide armen en grote ogen achter een pannenkoek zit en roept ‘ik ben een geluksvogel!’. Die schreeuwt dat hij dolfijnen heeft gezien, rennend over het strand van Georgië, met je natte haren krullend in je nek en kleine zweetdruppels onder je ogen. Die met rode wangen en een sadistische lach een sneeuwbal in mijn gezicht gooit in de Spaanse bergen. Die in een Thais restaurant luidkeels verkondigt 'poep met vlees' te willen eten. Die op een windstille avond amandelen kapot slaat en in zijn mond stopt, tussen zingende krekels en onder een heldere maan. Je hebt niet alleen jezelf, maar ook ons het goede voorbeeld gegeven.
En als de wereld je desondanks te veel wordt, en je dreigt te veranderen in een cynicus die niet meer gelooft in het goede, of je gemoed zich bevindt in het schemergebied tussen woede en wanhoop, wend je dan tot je moeder. Zij kan je leren om te bevragen zonder afgunst of oordeel, waardoor onbegrip verandert in compassie. Zij kan je helpen om altijd aan de goede kant te blijven van de dunne lijn die ligt tussen irritatie en verwondering. Zij zal altijd in staat zijn om je de zonzijde van de schaduwkant te laten zien. Zij is de vrouw die ik zo veel liefheb dat jij bent ontstaan.
Ik zag je voor deze reis als een product van onze liefde, een fysieke samensmelting, het fraaie resultaat van ordinaire vermenigvuldiging. Maar in plaats van het resultaat ben je verworden tot onderdeel van de formule. Met al je kinderlijke weerloosheid heb je ons afhankelijk gemaakt: zonder jou is er er geen uitkomst meer. En die uitkomst heeft vorm gekregen in een onvergetelijk avontuur met elkaar, waaraan jij de belangrijkste bijdrage hebt geleverd. We deden het misschien niet voor jou, maar het draaide wel degelijk om jou. Al deze foto’s en verhalen zijn een overlevering, waarbij je tijdens het bekijken en lezen de emoties van toen kan herbeleven. Want een gezamenlijk avontuur verdient een gemeenschappelijke herinnering. Wat er allemaal nog mag gebeuren…dit pakt niemand je ooit nog af.
Liefs,
Papichulo en Mamalin.
